Pneumokonioza, oboljenja pluća prouzrokovana prašinom

Ovu plućnu bolest izaziva dugotrajno udisanje mineralnih čestica. Simptomi ovog uglavnom profesionalnog oboljenja se pojavljuju nakon nekoliko godina od izlaganja uzročniku, obuhvataju nedostatak daha prilikom napora, suv kašalj i povećanu osetljivost na infekcije. Dijagnostikuje se na osnovu rendgenskog snimka pluća, nekad i pre pojave simptoma. Razlikuju se dve vrste pneumokonioze: pneumokonioza (antrakoza, sideroza i dr.) koja nastaje usled nagomilavanja čestica u plućima, ali bez toksičnog dejsta na tkiva i fibrozna pneumokonioza (silikoza, azbestoza itd.) koja je ozbiljnija, i karakteriše je ireverzibilni razvoj plućne fibroze.

Azbestoza

 Azbestoza je pneumokonioza uzrokovana udisanjem azbestnih vlakana. Najčešće pogađa rudare i građevinske radnike koji dolaze u kontakt s azbestom. Ukoliko je izloženost azbestu dugogodišnja i ako traje od mladosti, rizik od razvoja bolesti je veći. Simptomi (nedostatak daha pri naporu, suv kašalj) se pogoršavaju sa napretkom bolesti koja može dovesti do respiratorne insuficijencije ili raka pluća.

Azbest 

Azbest je fibrozni mineral koji se koristi u industriji, najčešće kao izolator, a dugotrajno udisanje azbestne prašine izaziva niz bolesti pluća i plućne maramice.

Plućna fibroza

Razvoj fibroznog tkiva u plućima ili zadebljanje plućnih tkiva dovodi do plućne fibroze koja se manifestuje otežanim disanjem pri naporu, suvim kašljem, a ponekad i deformisanim noktima. Uzrok bolesti još nije poznat, ali se pretpostavlja da nastaje usled upale uzrokovane lekom, zračenjem ili udisanjem čestica. Vremenom, ona dovodi do respiratorne insuficijencije.

Silikoza

Pneumokonioza uzrokovana udisanjem silicijumskih čestica se naziva silikoza. Karakteriše je progresivan razvoj tvrdih ovalnih lezija na plućima i najčešće pogađa radnike u rudnicima, kamenolomima i gradilištima.

Antrakoza

Antrakoza je pneumokonioza uzrokovana taloženjem ugljene prašine u plućima i ona uglavnom pogađa rudare, a ponekad je udružena sa silikozom.