Kako prepoznati sindorm kubitalnog tunela i olakšati funkcionisanje šake i lakta?

Uklještenje ulnarnog nerva je izuzetno česta povreda nerva koji prolazi kroz ruku u prste na spoljnoj strani šake.

Iako uklještenje ulnarnog nerva obično nije ozbiljno, može imati trajne posledice ako se odmah ne leči, uključujući paralizu i gubitak osećaja u pogođenoj šaci ili ruci.

Međutim, pravilnom dijagnozom i lečenjem, većina ljudi sa uklještenim ulnarnim nervom može se potpuno oporaviti.

Šta je ulnarni nerv?

Ulnarni nerv je jedan od glavnih nerava ruke i deo je nervnog sistema brahijalnog pleksusa. 

Ulnarni nerv započinje u vratu i putuje kroz rame niz ruku u zglob i prste.

Pruža senzaciju podlaktici i četvrtom i petom prstu. Stimuliše mišiće šake, omogućavajući joj savijanje i kretanje.

Šta je uklještenje ulnarnog nerva?

Kako ulnarni nerv prolazi celom dužinom ruke, duž nerva postoji nekoliko mesta koja mogu postati stisnuta ili nadražena. Ova kompresija ili iritacija je poznata kao uklještenje ulnarnog nerva.

To je drugi najčešći bol kod uklještenja nerva u gornjem delu tela posle.

Način hoda i stisak ruke mogu mnogo da kažu o vašem zdravlju

Najčešće se dešava blizu lakta, naročito na unutrašnjem delu lakta. Ovo je poznato kao sindrom kubitalnog tunela. Može se mada ređe desiti na ili blizu zgloba šake.

Iako su ova dva područja najčešća mesta uklještenja ulnarnog nerva, može dogoditi bilo gde između zgloba i lakta na podlaktici ili između lakta i ramena u nadlaktici.

Uzroci

Ulnarni nerv prolazi kroz nekoliko područja ruke koja se savijaju i mogu izazvati pritisak na ulnarni nerv.

Najčešći uzrok uklještenja ulnarnog nerva je kompresija na ulnarnom nervu. Kompresija može biti rezultat bilo čega od sledećeg:

• oslanjanje na lakat duže vreme
• ako ulnarni nerv sklizne s mesta kad je lakat savijen
• nakupljanje tečnosti u laktu
• trenutna ili prethodna povreda unututrašnje strane lakta
• povrede kosti lakta
• artritis u laktu ili zglobu
• otok u zglobu lakta ili šake
• aktivnost zbog koje se osoba više puta savija i ispravlja lakatni zglob (korišćenje miša, tastature, dugotrajno telefoniranje...)

Simptomi

Neki od simptoma uklještenja ulnarnog nerva mogu se javiti u laktu, posebno ako problem proističe iz njega. Međutim, većina simptoma ovog stanja javlja se u šaci i prstima. Mnogi simptomi se javljaju kada je lakat savijen:

• povremena utrnulost i trnci u šaci i prstima
• slab stisak u zahvaćenoj ruci
• poteškoće sa upravljanjem prstima za precizne zadatke, poput kucanja ili sviranja instrumenta
• osetljivost na hladnoću
• bol ili osetljivost u zglobu lakta, posebno duž unutrašnjeg dela ruke
• u težim i dugotrajnim slučajevima može doći do oštećenja mišića šake.

Dijagnoza

Pravilna dijagnostika uklještenja ulnarnog živca je ključna za izbegavanje dugotrajnog gubitka funkcije i osećaja u pogođenim rukama i prstima.

Ako osoba ima bilo koji od simptoma uklještenja ulnarnog nerva duže od nekoliko nedelja, trebalo bi da se obrati lekaru. Isto tako, osoba sa bilo kojim ozbiljnim simptomima uklještenja ulnarnog nerva treba odmah da zatraži medicinsku pomoć.

Tokom pregleda, lekar će započeti postavljanjem pitanja u vezi sa opštim zdravljem i istorijom bolesti te osobe, uključujući i sve lekove koje možda uzima.

Nakon diskusije u vezi sa opštim zdravljem i istorijom bolesti, lekar će ispitati ruku osobe.

Kako prepoznati sindrom karpalnog tunela i zašto je važno što pre početi s lečenjem

Tokom pregleda, lekar može saviti lakat ili zglob osobe kako bi pokušao da proizvede simptome i vidi da li ulnarni nerv klizi sa mesta ili ne pri savijanju lakta.

Lekar će takođe proveriti snagu u šaci i prstima i osećaj u ruci.

U zavisnosti od njegove procene, lekar može poslati osobu sa simptomima uklještenja ulnarnog nerva na druge testove:

• Rentgenski snimci za proveru lakta da li postoje povrede kostiju, prelomi ili bilo koji drugi problemi koji mogu prouzrokovati kompresiju.
• Studije provodljivosti nerva, gde se male igle ubacuju u mišiće koji okružuju ulnarni nerv, kako bi se proverila funkcija mišića i videlo koliko ulnarni nerv funkcioniše.

Lečenje

Lečenje uklještenja ulnarnog nerva zavisi od toga koliko je ozbiljno stanje.

Za lakše slučajeve lekar će verovatno prvo preporučiti nehirurško lečenje. Oni mogu uključivati kombinaciju sledećeg:

• upotreba antiinflamatornih lekovaza smanjenje otoka
• fiksatori za lakat koje noću fiksiraju zglob
• vežbe i fizikalna terapija kako bi se pomoglo da nerv pravilno funkcioniše

Ako je uklještenje ulnarnog nerva ozbiljno ili nehirurški pristupi lečenju ne uspevaju, lekar može preporučiti operaciju.

Jednostavni saveti za smanjenje jutarnje ukočenosti u zglobovima usled artritisa

Opcije hirurškog lečenja

Oslobađanje kubitalnog tunela: Postupak za povećanje veličine kubitalnog tunela kako bi se živcu dalo više prostora.

Transpozicija prednjeg dela ulnarnog nerva: Postupak za premeštanje nerva koji je iza mišića ispred njega, tako da je nerv manje napet kada je lakat savijen.

Medijalna epikondilektomija: Postupak kojim se uklanja deo izbočene medijalne kosti kako bi se sprečilo trljanje nerva na ovom području.

Ovi pristupi će se koristiti kao prva linija lečenja ako je uklještenje ulnarnog nerva dovoljno ozbiljno da izazove slabost mišića I izgubi funkkciju.

Hirurški oporavak varira od osobe do osobe i u velikoj meri zavisi od sprovedenog postupka. Hirurški ishodi su često dobri i većina ljudi može očekivati potpuni ili skoro potpuni oporavak.

Kućno lečenje i prevencija

Postoji mnogo stvari koje osoba koja ima uklješteni ulnarni nerv može da primeni kod kuće kako bi pospešila zarastanje i oporavak. Takođe, mogu sprečiti ponavljanje problema. Treba uraditi sledeće:

• izbegavati bilo kakvu aktivnost zbog koje se lakat više puta savija i ispravlja
• obratiti pažnju da sedi na odgovarajućoj visini kada koristi računar kako bi se ruka mogla ispraviti
• lakat treba da bude u uspravnom položaju noću
• izbegavanje oslanjanja na lakat ili pritisak na unutrašnji aspekt lakta

Aktivnom prevencijom i kućnim tretmanom, većina ljudi može izbeći uklještenje ulnarnog nerva.