Ovi lekovi su izazvali najviše neželjenih posledica u Srbiji!

Spisak se odnosi na proteklu godinu i dolazi sa zvaničnog mesta

Prethodne godine, Agencija za lekove i medicinska sredstva Srbije (ALIMS) je imala zabeleženo ukupno 1.807 slučajeva nepoželjnih reakcija na lekove.

Ove nepoželjne reakcije uključuju i vakcine, a prijavljene su i evidentirane od strane Nacionalnog centra za farmakovigilancu (NCF), zdravstvenih radnika i pacijenata, ali i putem nosilaca dozvole za lek.

Nepoželjna reakcija se odnosi na svaku štetnu i neplaniranu reakciju na lek koja se javlja pri njegovoj standardnoj primeni za lečenje, prevenciju bolesti, postavljanje dijagnoze ili u toku kliničkog ispitivanja.

"Od ukupnog broja prijavljenih nepoželjnih reakcija na lekove u prethodnoj godini, 1.652 je bilo adekvatno dokumentovano i zadovoljavalo je kriterijume za unos u nacionalnu bazu podataka i prosleđivanje u globalnu bazu VigiBase", navodi Pavle Zelić iz ALIMS-a.

Kako se prijavljuje nepoželjni efekat leka?

ALIMS pojašnjava da prijavljivanje nepoželjnih reakcija na lek obuhvata jedan slučaj vezan za jednog pacijenta i može uključivati više nepoželjnih reakcija, kao i lekova za koje se pretpostavlja da su izazvali takve reakcije.

Ovo implicira da je ukupan broj zabeleženih pojedinačnih nepoželjnih reakcija, odnosno lekova koji se sumnjiče, veći od ukupnog broja prijavljenih slučajeva nepoželjnih reakcija na lekove.

Broj prijava po grupama lekova koje su uzrokovale nepoželjne efekte:

Najviše prijava se odnosilo na lekove iz grupe L Antineoplastici i imunomodulatori (657), zatim grupa J Antiinfektivni lekovi za sistemsku primenu (548), sledi grupa C Kardiovaskularni sistem (181) i na kraju grupa A Alimentarni trakt i metabolizam (152), navodi se u odgovoru ALIMS-a portalu N1.

Unutar grupe J, Antiinfektivni lekovi za sistemsku primenu, koja dominantno uključuje lekove propisane za tretman i prevenciju Korona virusa, evidentirano je 43 suspektna leka iz podgrupe J05 Antivirotici za sistemsku primenu, 194 suspektna leka iz podgrupe J07 Vakcine koje se odnose na vakcine protiv COVID-19 bolesti i 123 suspektna leka iz podgrupe J01 Antibiotici za sistemsku primenu, prema podacima ALIMS-a dostupnim portalu N1.

Koliko je i kakve su nepoželjne reakcije zabeležene?

Podaci ALIMS-a ukazuju na to da je u okviru 1.652 adekvatno dokumentovanih slučajeva zabeleženo 4.441 nepoželjnih reakcija na lekove.

Najviše prijavljenih nepoželjnih reakcija u protekloj godini se svrstava u sledeće grupe sistema organa:

-  Generalni poremećaji i reakcije na mesto primene

-  Poremećaji kože i potkožnog tkiva

- Gastrointestinalni poremećaji

- Poremećaji nervnog sistema

Najčešće prijavljivane nepoželjne reakcije bile su: 

-  glavobolja

-  mučnina

-  umor

-  bol na mestu primene

-  svrab

-  crvenilo

-  povišena telesna temperatura

-  slabost

-  osip

Među prijavljenim slučajevima nepoželjnih reakcija, najveći broj je zabeležen u starosnoj grupi od 18 do 40 godina, zatim grupa od 41 do 64 godine i na kraju grupa od 65 do 74 godine starosti.

Hospitalizacija pacijenata koji su imali nepoželjne reakcije

Prethodne godine, u 150 prijavljenih slučajeva nepoželjnih reakcija na lekove, pacijenti su bili hospitalizovani ili je njihova hospitalizacija produžena zbog ispoljenih nepoželjnih reakcija.

Prijavljivanje sumnje na nepoželjne reakcije na lekove igra ključnu ulogu u sticanju dodatnih saznanja o koristima i rizicima upotrebe lekova u svakodnevnim uslovima, objašnjava Pavle Zelić.

"To omogućava preduzimanje odgovarajućih mera kako bi se potencijalni rizici smanjili, što doprinosi sigurnijoj upotrebi lekova kod pacijenata i može uticati na poboljšanje prakse propisivanja lekova i ishoda lečenja", naglašava Zelić iz ALIMS-a.

Najveći broj prijava tokom epidemije Korona virusa

Ukupan broj prijavljenih slučajeva nepoželjnih reakcija u 2022. godini bio je manji za 40 odsto u odnosu na 2021. godinu, kada je zabeležen najveći broj prijava do sada – skoro 3.000.

Povećanje broja prijava tokom 2021. godine, prema rečima iz ALIMS-a, proizilazi pre svega iz prijavljivanja neželjenih efekata nakon imunizacije (NDNI) vakcinama protiv Korona virusa.

Velika brojka prijava neželjenih dejstava iz 2021. godine nije se prelila u 2022. godinu. Štaviše, tokom 2022. broj prijava NDNI vakcinama protiv Korona virusa značajno se smanjio.

Poređenjem broja prijavljenih slučajeva u odnosu na prethodne godine uočava se da je tokom 2022. godine prijavljeno nešto više od 70 odsto slučajeva u odnosu na 2020. godinu, a za oko 45 procenata više u odnosu na 2019. godinu. U odnosu na 2018. godinu, prošle godine prijavljeno je oko 50 posto više neželjenih dejstava na lekove, pokazuju podaci ALIMS-a.

Ukoliko ste imali neželjenu reakciju na određeni lek u proteklom periodu to možete prijaviti ALIMS-u.