Portorikanski sos pomogao u otkrivanju uticaja luka na sprečavanje raka dojke

Sudeći po rezultatima nedavnih istraživanja, crni i beli luk mogu da zaštite od raka dojke.

Prema najnovijim istraživanjima, pokazalo se da crni i beli luk predstavljaju snažne saveznike u borbi protiv različitih bolesti, a među njima i dijabetesa, srčanih bolesti i raka.

Nekoliko studija već je ranije posebno istražilo vezu između konzumiranja luka i rizika od raka debelog creva, želuca i prostate .

Ove studije su otkrile da što više ovog povrća ljudi konzumiraju, to je niži rizik od pojave ovih teških bolesti.

Manje opsežna istraživanja bavila su se vezom između konzumiranja belog i crnog luka i rizika od javljanja karcinoma dojke, sagledavajući populaciju žena u Portoriku. 

Razlozi izbora ove populacije bili su dvostruki. Prvo, Portoriko ima niži stepen raka dojke u poređenju sa ostatkom SAD-a, što ga čini važnom za proučavanje . Drugo, sofrito, koji se uglavnom sastoji od belog i crnog luka, tradicionalni je portorikanski sos koji se široko konzumira širom ostrva. 

Istraživači su rezultate svojih nalaza objavili u časopisu Nutrition and Cancer.

Koristili su kliničke podatke da bi identifikovali 314 žena u dobi od 30 do 79 godina koja su obolela od karcinoma dojke između 2008. i 2014. godine. Istraživači su takođe uključili 346 kontrolnih učesnica koje su bile podudarne prema starosti i stambenom području.

Istraživači su koristili upitnik o njihovoj ishrani kako bi ispitali način prehrane i ukupan unos crnog i belog luka, što je uključivalo i konzumiranje sofritoa, prilagođavajući se faktorima kao što su starost, obrazovanje, porodična istorija, indeks telesne mase, status pušenja i drugi.

Pokazalo se da je sofrito povezan sa 67% nižim rizikom od karcinoma dojke.

Istraživači su otkrili obrnutu vezu između umerene i visoke ukupne konzumacije crnog i belog luka i slučajeva raka dojke, u poređenju sa niskom potrošnjom ovog povrća.

Njihova otkrića su bila konzistentna nakon što su istraživači stratifikovali rezultate prema menopauzalnom statusu, sugerišući da je velika konzumacija luka zaslužna za zaštitu od raka dojke u [ispitivanoj] populaciji.

Unos sofrito-a, ako se ispituje sam, bio je obrnuto povezan sa karcinomom dojke; kod onih koji su konzumirali sofrito više od jednom dnevno, došlo je do smanjenja rizika od 67% u poređenju sa onim ispitanicima koji ga nikad nisu konzumirali.

Autori su takođe ukazali na ograničenja u svom istraživanju - veličina studije je bila mala, posebno za analize stratifikovane na status menopauze.

Drugo, broj ljudi koji nikada nisu konzumirali beli ili crni luk bio je premali da bi se koristio kao referentna grupa. Zbog toga je grupa sa niskom izloženošću i dalje konzumirala malo luka.

Iz tog razloga, kažu istraživači, rezultati su možda potcenili pravu povezanost između unosa belog i crnog luka i raka dojke.

Štaviše, ne postoji standardizovani recept za sofrito, začin koji se često pravi kao domaći i zato se bar donekle razlikuje u receptu od osobe do osobe, te naučnici nisu bili u stanju da procene količinu luka koja je uticala na zdravstveno stanje svake od pacijentkinja.

Iako se recept za sofrito u određenoj meri razlikuje, obično se luku dodaju i drugi sastojci, poput paprike, paradajza, i crnog bibera. S obzirom da upitnici i istraživanja nisu prilagodili modele ovim sastojcima, nije bilo moguće precizno ustvrditi da su izmereni rezultati nastali jedino usled delovanja crnog i belog luka.