Vodič: Šta izaziva kilu i kako je možemo sprečiti

Kila je bolno stanje koje se leči samo operacijom, ali postoje načini da smanjimo rizik

Često u žargonu kažemo da smo se „okilavili“ radeći nešto, što znači da smo se namučili. Izraz potiče od jednog bolnog i neprijatnog stanja koje može da nam potpuno poremeti svakodnevno funkcionisanje, a to je hernija, popularno nazvana kila.

Taj izraz označava anatomsku anomaliju, kada se desi prolaps organa ili delova organa izvan njegove prirodne kože. To su creva ili masti ispod kože, koja prođu kroz prirodni ili stečeni otvor u trbušnom zidu.

Nastaje zbog urođenih slabosti mekih tkivnih struktura ili se razvija tokom života. Obično je locirana u preponama, oko pupka ili na mestu ranijeg operativnog zahvata. Lokacija određuje naziv kile.

Kod nekih ljudi postoje područja koja su slabija i zbog toga sklonija hernijama. Uzročnici mogu biti naglo i izrazito mršavljenje ili senilna atrofija. Obično je uzrok povećanje unutrašnjeg trbušnog pritiska, zbog jakih fizičkih napora, opstipacije, jakog i dugog kašlja. Te pojave kod osoba koje imaju jak trbušni zid, ne stvaraju nikakve probleme, ali zato kod osoba koje imaju slab trbušni zid uzrokuju stvaranje hernija.

Postoje i akutne hernije, koje se javljaju nakon jednog jačeg napora, koji uzrokuje iznenadno povećanje pritiska u trbušnom zidu, te stvaranje hernije.

Postoje spoljašnje i unutrašnje hernije. Spoljašnje su češće i manifestuju se na koži, dok se unutrašnje odnose na prolazak visceralnog organa iz trbušne u neku drugu šupljinu.

Vežbom disanja salo nestaje? Nije zgoreg probati

Vrste kila:

INGVINALNA (PREPONSKA)

Ona čini oko tri četvrtine svih kila trbušnog zida i mnogo je češća kod muškaraca nego kod žena. Ove kile se dele u dve odvojene grupe: direktnu i indirektnu. Obe se nalaze u preponama, ali imaju različite polazne tačke. Izgledaju kao ispupčenje u preponi i nekad je teško razlikovati o kom  obliku se radi.

Postoje:

Indirektna ingvinalna hernija, koja nastaje zbog urođene slabosti unutrašnjeg ingvinalnog prstena i može se javiti bilo kad tokom života. Po rođenju je ima tek oko jedan odsto dečaka i ona je povezana sa spuštanjem testisa u skrotum. Ingvinalna kila se nalazi u donjim delovima trbuha, iznad prepone i blizu pubične regije. Nekada može biti na obe strane i to je bilateralna kila.

Direktna ingvinalna hernija je posledica slabosti dna ingvinalnog kanala i uglavnom se javlja kod starijih pacijenata jer godinama trbušni zid slabi ako se ne vežba. Na tom mestu je trbušni zid prirodno tanak. Retko se spušta u
skrotum.

Izlaze vam MODRICE? Evo šta je mogući uzrok

UMBILIKALNA (PUPČANA) KILA

Učestalost je obično od 10 do 30 odsto i često je vidljiva od rođenja kao izbočenje u predelu oko pupka. Ovo se dešava kada se otvor na trbušnom zidu ne zatvori u potpunosti kako bi trebalo. Ako je mala obično se zatvori do druge godine. One koje se ne zatvore ili su od početka velike treba operisati u dobu između druge i četvrte godine. Ova kila se može razviti i kod odraslih zbog slabosti u ovom delu prednjeg trbušnog zida ili kod žena nakon porođaja.

INCIZIONA KILA

Ona nastaje na mestu nezaraslog ili loše zaraslog ožiljka.

EPIGASTRIČNA KILA

Javlja se kao izbočenje u srednjoj trbušnoj liniji između pupka i donjeg luka rebara. Ova kila obično sadrži mast, a vrlo retko creva. Formira se u zoni relativne slabosti prednjeg trbušnog zida i često je bolna.

PREPONSKA KILA (hernia)

Na trbušnom zidu postoje mesta koja imaju predispozicije za razvoj kila zbog svoje anatomske građe. Jedno od takvih mesta je prepona. Ukoliko se kila nalazi u preponi govorimo o preponskoj kili (hernia ingvinalis). Ona može biti indirektna ili direktna.

Simptomi hernije

• Izbočenje u preponi u stojećem stavu ili kod naprezanja
• Bol u preponi pri naporu
• Izbočina se može spustiti u mošnice kod muškaraca
• Bol, osećaj težine u preponi
  
  

Ozbiljni simptomi koji traže hitno razrešenje

• Jak bol u preponi ili trbuhu
• Temperatura
• Ubrzano lupanje srca
• Nadutost trbuha
• Mučnina
• Povraćanje

Vantelesna oplodnja u Srbiji – dostupan novi broj za informacije

Komplikacije kod hernija

• Kad kilna kesa sraste sa njenim sadržajem to dovodi do većeg bola, poremećaja kretanja crevnog sadržaja i može doći do uklještenja.

• Zapaljenje nastaje zbog poremećaja cirkulacije krvi u prolapsiranim organima, povređivanja prilikom vraćanja kile u trbuh i zbog zastoja crevnog sadržaja. Zbog zapaljenja dolazi do zadebljanja kilne kese i sadržaja u njoj.

• Uklještenje ili inkarceracija je najčešća komplikacija. Kod uklještenja dolazi do prestanka prolaza crevnog sadržaja kroz creva koja se nalaze u kilnoj kesi. Tada dolazi do ileusa i gangrene creva. Bol je najpre difuzan, a zatim je lokalizovan na predeo kile. Stolice i vetrova nema. Bolesnik povraća, ima muku i grčeve u trbuhu. Kasnije povraća sadržaj sa fekalnim mirisom. Stanje se pogoršava i neophodna je hitna hirurška intervencija.

Faktori rizika

Starost ako se telo ne održava, pol (preponska kila je mnogo češća kod muškaraca, a femoralna  kod žena), povećanje pritiska u trbušnoj šupljini zbog dizanja teških predmeta, poteškoća sa stolicom i uriniranjem zbog opstipacije, jaki i dugotrajni kašalj, gojaznost i trudnoća.

Lečenje

Kila se u potpunosti može izlečiti samo operativno, a ovo je ujedno jedan od najčešćih operativnih zahvata. Postoji nekoliko vrsta mrežica koje se ugrađuju u nastalu šupljinu i koje sprečavaju dalji prolaps. Postoje faktori rizika i načini oporavka, a za njih je zadužen isključivo lekar.

Prevencija

Sledeći faktori mogu dovesti do smanjenja pojave bolesti:

• Gubitak telesne težine kod gojaznih ljudi
• Redovno i umereno vežbanje trbušnih mišića
• Zagrevanje pre vežbe da se izbegne prenaprezanje mišića
• Izbegavanje dizanja teških stvari
• Nošenje zaštitnog pojasa dok se vežba sa velikim težinama ili ako morate sami da nosite teške stvari
• Ishrana koja sprečava zatvor
• Prestajanje pušenja da bi se izbegao hronični kašalj