filteri close
Objavljeno: 16.08.2024. Image source: NIAID, CC BY 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/2.0>, via Wikimedia Commons
300x600

Svetska zdravstvena organizacija (SZO) proglasila je danas, drugi put u dve godine, globalnu vanrednu situaciju po javno zdravlje zbog širenja virusa mpoks, ranije poznatog kao majmunske boginje.

Nakon izbijanja epidemije u Demokratskoj Republici Kongu, zaraza se proširila na susedne zemlje.

Šta su majmunske boginje?

Majmunske boginje su zoonoza, bolest slična velikim boginjama kod ljudi.

Majmunske boginje (engleski: Monkeypox) su prvi put otkrivene 1958. godine kod majmuna koji su se koristili za sprovođenje istraživanja na životinjama. Prvi slučaj obolevanja od majmunskih boginja kod ljudi zabeležen je 1970. godine kod 9-mesečnog dečaka u Zairu, danas Demokratska Republika Kongo. Od tog vremena, majmunske boginje su postale endemske u Demokratskoj Republici Kongo, a proširile su se i na druge afričke zemlje, uglavnom u centralnoj i zapadnoj Africi.

Prva epidemija majmunskih boginja izvan područja Afrike je registrovana 2003. godine u Sjedinjenim Američkim Državama, a od 2018. godine se beleže slučajevi ove bolesti u više zemalja Evrope, Severne Amerike i Australije. Većina potvrđenih slučajeva van endemskih područja, pripada populaciji muškaraca koji imaju seksualne odnose sa muškarcima (MSM).

Način prenošenja


Virus majmunskih boginja se prenosi sa životinje na čoveka, ili sa čoveka na čoveka direktnim prenosom (ugrizom ili ogrebotinom, kontaktom sa telesnim tečnostima ili materijalom lezije, putem kapljica respiratornog trakta, seksualni kontakt je moguć put prenosa) ili indirektnim prenosom (konzumiranje nedovoljno termički obrađenog mesa, preko kontaminiranih predmeta ili kontaminirane odeće ili posteljine). Prenos sa čoveka na čoveka je putem kapljica iz respiratornog trakta obično zahteva produženi kontakt licem u lice sa obolelom osobom. Prenos majmunskih boginja je moguć i preko placente sa majke na fetus ili prilikom bliskog kontakta tokom i nakon porođaja.

Inkubacioni period

Period inkubacije prosečno iznosi 6-13 dana, a može varirati od 5-21 dana.

Period zaraznosti

Inficirane osobe su zarazne jedan dan pre izbijanja ospe pa do 21 dana nakon početnih simptoma, ili dok se na svim lezijama na koži ne formiraju kruste (kraste), uz prestanak drugih simptoma. Tokom perioda inkubacije osoba nije zarazna.

Spremite se: Alergija na ambroziju ove godine počinje ranije, a evo i zašto

Izvor: SZO, Tanjug, Medik