Srbija među najugroženijima od raka pluća: Skrining i moderna medicina mogu da spasu hiljade života

Rano otkrivanje i inovativne terapije ključ za smanjenje smrtnosti od raka pluća 

Karcinom pluća je opaka bolest koja se obično otkriva tek kada je već u uznapredovalom stadijumu sa metastazama, jer prvi simptomi često ostaju neprimetni ili ih pacijenti zanemaruju.

Srbija se nalazi na drugom mestu među deset zemalja s najvišim brojem obolelih od raka pluća, dok zauzimamo prvo mesto u Evropi po smrtnosti. Svake godine u našoj zemlji oboli 7.000 ljudi, a umre 5.000, što bi moglo da se promeni sprovođenjem skrininga za rano otkrivanje raka pluća, kao i boljim pristupom savremenim terapijama.

Načelnik odeljenja medikalne onkologije KBC Bežanijska kosa, dr Zoran Andrić ističe da je kasno otkrivanje raka pluća posledica nespecifičnih simptoma, poput kašlja i umora, koji često deluju bezazleno.

Zaista sjajne vesti: Počelo testiranje vakcine protiv raka pluća na pacijentima!

Takođe, faktori rizika kao što su pušenje i zagađenje vazduha, u kombinaciji sa slabom edukacijom o važnosti rane dijagnostike, dodatno otežavaju prepoznavanje bolesti na vreme. Skrining za rano otkrivanje raka pluća može značajno da poboljša dijagnostiku i preživljavanje pacijenata.

- Građani koji se podvrgnu skriningu ne bi trebalo da se plaše zračenja, jer se koristi niskodozni skener koji emituje minimalnu dozu zračenja. Iskustva iz regiona i Evrope pokazuju da rano otkrivanje i dostupnost inovativnih terapija direktno doprinose boljem kvalitetu i dužem trajanju života - objašnjava dr Andrić.

Kada je reč o lečenju ovog smrtonosnog oblika raka, postoji nejednakost u dostupnosti terapija u Srbiji. Svake godine više od 500 pacijenata dobije dijagnozu skvamoznog raka pluća, a jedina dostupna opcija lečenja za njih je hemioterapija, jer su druge opcije nedostupne na teret zdravstvenog osiguranja. S druge strane, pacijenti sa neskvamoznim rakom pluća mogu da koriste najsavremenije terapije koje država pokriva.

Smanjenje smrtnosti za 40%

Udruženje pacijenata „Punim plućima“ već godinama radi na tome da se pokrene skrining za rano otkrivanje raka pluća u celoj zemlji, kao i da se što većem broju pacijenata obezbedi inovativna terapija. Olja Ćorović iz udruženja navodi da je potreba za skriningom ogromna, jer podaci pokazuju da u zemljama gde se sprovodi, smrtnost od raka pluća može biti smanjena i do 40%.

Zima je, ali najveća opasnost za pluća građana Srbije je rak

Načelnica odeljenja za molekularnu i imunoterapiju karcinoma pluća Klinike za pulmologiju UKC Srbije, docentkinja dr Milica Kontić Jovanović, kaže da su inovativne terapije donele pravu revoluciju u lečenju karcinoma pluća. Kod određenog broja pacijenata, ove terapije omogućavaju značajno produženje života i dugotrajnu kontrolu bolesti. Danas se samostalna primena hemioterapije retko preporučuje u prvoj liniji lečenja metastatskog raka pluća.

- Preporučuje se ili ciljana ili imunoterapija, bilo samostalno ili u kombinaciji sa hemioterapijom. Prema rezultatima kliničkih studija, oko 19% pacijenata sa skvamoznim i 12% pacijenata sa sitnoćelijskim karcinomom pluća ostvaruje petogodišnje preživljavanje uz primenu imunoterapije u kombinaciji sa hemioterapijom - objašnjava dr Kontić Jovanović.